1. Amidan là gì? Tại sao Amidan dễ bị viêm?

Trong cơ thể, hệ bạch huyết là một phần của hệ miễn dịch tập hợp các tế bào, mô, cơ quan làm nhiệm vụ chính là chống lại mầm bệnh (vi khuẩn, vi rút), các dị vật hay các tế bào đột biến (ung thư). Hạch bạch huyết hay hạch lympho là một phần của hệ bạch huyết, nằm chặn trên đường đi của các mạch bạch huyết.

Khu vực tai mũi họng có khối lympho tập trung thành từng đám, cấu trúc nhiều hốc gọi là Amidan. Tuy Amidan chia làm nhiều loại nhưng thường thì người ta chỉ đề cập đến Amidan khẩu cái nằm hai bên mặt sau cổ họng. Đây chính là cửa ngõ đầu tiên kiểm soát mọi thứ đi qua đường ăn, đường thở, là chìa khóa sinh kháng thể chống lại tác nhân gây bệnh từ hai con đường này.

Không khí hít vào qua mũi, thức ăn qua miệng có chứa vi khuẩn, vi khuẩn bám vào Amidan, bạch cầu nhận diện vi khuẩn và cơ thể sẽ tạo ra kháng thể để loại bỏ vi khuẩn đó. Chính vì Amidan thường xuyên tiếp xúc với tác nhân gây bệnh, cấu trúc nhiều khe kẽ nên dễ viêm nhiễm và dễ tái phát.

2. Chẩn đoán và điều trị viêm Amidan như thế nào?

Amidan bị viêm đều gây ho, sốt, đau họng,… Tuy nhiên điều trị viêm Amidan phải phụ thuộc vào nguyên nhân gây viêm, mức độ viêm nhiễm và số lần mắc bệnh trong vòng một năm.

Để chẩn đoán viêm Amidan và nguyên nhân gây viêm, bệnh nhân khi đến khám tại khoa Tai mũi họng Bệnh viện Quốc tế Becamex sẽ được các bác sĩ dùng dụng cụ chuyên biệt kiểm tra cổ họng, tai, mũi,… kết hợp với các triệu chứng lâm sàng như sốt, hơi thở hôi, xét nghiệm công thức máu để đưa ra kết quả chính xác.

– Nếu viêm Amidan do virút: sổ mũi, ho, ho khan kèm triệu chứng viêm phế quản sẽ được dùng thuốc hạ sốt hoặc kháng viêm thông thường, nếu có tắc nghẽn đường thở có thể dùng thêm thuốc corticoid.

– Nếu viêm Amidan do vi khuẩn sốt khởi phát đột ngột, sốt cao, rét run, Amidan sưng to tiết dịch trắng (bựa trắng) trên bề mặt, khẩu cái mềm, chấm đỏ trên lưỡi gà (ban), đau nhức mình mẩy, đau khớp, thì dùng kháng sinh ngay từ đầu để tránh biến chứng.

– Nếu viêm Amidan do vi khuẩn bội nhiễm như liên cầu khuẩn tan huyết beta nhóm A, cúm, giang mai thì sẽ được điều trị kèm với các bệnh trên.

Khi điều trị nội khoa không hiệu quả, Amidan không còn vai trò miễn dịch và trở thành một ổ viêm chứa đầy các loại vi khuẩn thì phải cắt Amidan.

Phẫu thuật cắt Amidan là một phẫu thuật phổ biến, được áp dụng cho người viêm Amidan mạn tính hoặc viêm Amidan cấp tính trên 4 lần trong vòng 1 năm (đối với người sinh sống ở Việt Nam), bệnh nhân bị các biến chứng như tắc nghẽn đường thở, áp xe quanh Amidan, đau họng kéo dài, viêm hạch cổ kéo dài…

Ngoài ra còn có một số trường hợp cũng nên cắt Amiđan, có thể cân nhắc như điều trị nội khoa kém đáp ứng, ít thuyên giảm, ảnh hưởng chức năng nuốt và thở, hôi miệng nhiều, đau họng kéo dài, viêm hạch cổ kéo dài.

3. Ưu việt khi cắt Amidan bằng máy Coblator

Trước đây, các bác sĩ thường sử dụng dao mổ đơn cực hoặc forcep lưỡng cực, laser, thậm chí cắt Amidan bằng thòng lọng theo phương pháp cổ điển. Tuy nhiên những phương pháp này đều có những đặc điểm chung là chảy máu nhiều, thương tổn mô xung quanh, khó lành, đau nhiều. Đau kéo dài 3-6 ngày sau mổ là mối lo ngại chính của nhiều bệnh nhân.

Cắt Amidan bằng máy Coblator là một phương pháp ưu việt, sử dụng sóng điện từ có tần số cao (sóng rađio) kết hợp kỹ thuật đầu dò thông minh và kính soi điện tử hiện đại. Năng lượng từ sóng rađio sẽ tạo ra một đám mây dẫn diện được gọi là dao plasma phá hủy mô tế bào với nhiệt độ 60-70^oC, thấp hơn rất nhiều so với dao điện hoặc laser (200-300^oC). Các bước cắt Amidan được tiến hành như sau:

Hình 1. Các bước tiến hành cắt Amidan bằng máy Coblator

Với những đặc điểm như trên, máy Coblator còn được áp dụng để thực hiện một số kỹ thuật khác như nạo VA, chữa ngáy, bóc tách u lành thanh quản,…

Bệnh viện Quốc tế Becamex trong vòng 2 năm qua đã thực hiện 218 ca phẫu thuật sử dụng máy Coblator và đưa ra những ưu điểm vượt trội:

– Ít đau do không gây bỏng tổn thương các mô xung quanh

– Dòng điện tạo ra bằng sóng cao tần làm tắc mạch máu nên giúp cầm máu trong phẫu thuật rất tốt

– Thời gian thực hiện một ca cắt Amidan bằng Coblator chỉ khoảng 15-20 phút

– Đảm bảo loại bỏ triệt để tổ chức viêm nhiễm, giảm biến chứng và rủi ro trong phẫu thuật

– Thời gian hồi phục nhanh, bệnh nhân có thể nói được chỉ sau mổ 1 ngày

Hình 2a. Hệ thống máy Coblator tại Bệnh viện Quốc tế Becamex

Hiện nay do môi trường ô nhiễm, đặc điểm khí hậu nhiệt đới gió mùa khiến tỉ lệ viêm nhiễm Amidan ở nước ta rất cao, dễ tái phát. Khi có những dấu hiệu bất thường, quí vị vui lòng đến phòng khám Tai mũi họng Bệnh viện Quốc tế Becamex để được các Bác sĩ thăm khám và cho chỉ định điều trị sớm để đạt hiệu quả tốt nhất.

Hình 2b. Cắt amidan bằng máy Coblator